Właściciele mieszkań w budynkach wielorodzinnych, najemcy mieszkań komunalnych oraz wspólnoty mieszkaniowe mogą skorzystać z kolejnej formy wsparcia. Program „Ciepłe Mieszkanie” oferuje atrakcyjne dotacje, które pomogą w wymianie źródeł ciepła i zwiększeniu efektywności energetycznej. Ruszyła druga edycja Programu.
„Ciepłe Mieszkanie” to kolejna inicjatywa Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, która ma na celu poprawę efektywności energetycznej w mieszkaniach oraz umożliwienie ich mieszkańcom oszczędzania na ogrzewaniu. Program jest uzupełnieniem znanego już programu „Czyste Powietrze”, skierowanego do właścicieli domów jednorodzinnych. 29 września 2023 r. został uruchomiony drugi nabór wniosków dla gmin, który potrwa do 31 stycznia 2024 r. Gminy, za pośrednictwem wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej mogą otrzymać pieniądze na inwestycje dla swoich mieszkańców, czyli beneficjentów końcowych „Ciepłego Mieszkania”. Pierwszy nabór wniosków odbył się w 2022 r.
Warto podkreślić, że już w pierwszej edycji programu, gdy był on nową inicjatywą, tylko w województwie wielkopolskim aż 36 gmin złożyło wnioski o dofinansowanie do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu. Dzięki temu około 3000 lokali mieszkalnych w tych gminach zostanie poddanych przedsięwzięciom, które mają na celu poprawę energetyczności i w konsekwencji oszczędność energii oraz zmniejszenie kosztów ogrzewania. Łączna kwota dotacji tylko w Wielkopolsce wyniosła ponad 71 mln zł!
W obecnej edycji programu wprowadzono kilka istotnych zmian. Przede wszystkim, poszerzono katalog beneficjentów końcowych o najemców lokali z mieszkaniowego zasobu gminy oraz wspólnoty mieszkaniowe obejmujące od 3 do 7 lokali mieszkalnych. Ponadto urealniono koszty kwalifikowane w stosunku do obecnych cen na rynku, zwiększając progi dochodowe i maksymalne kwoty dotacji we wszystkich częściach programu. Co istotne, Program Ciepłe Mieszkanie nie dofinansowuje wyłącznie wymiany stolarki okiennej i/lub drzwiowej w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach wielorodzinnych. Wymiana stolarki możliwa jest pod warunkiem demontażu wszystkich nieefektywnych źródeł ciepła na paliwa stałe (tzw. „kopciuchów”) służących do ogrzewania lokalu oraz zakupu i montażu efektywnego źródła ciepła w tym lokalu.
Program Ciepłe Mieszkanie jest dostępny dla różnych grup beneficjentów: osób fizycznych, które są właścicielami mieszkań w budynkach wielorodzinnych lub najemcami mieszkań komunalnych oraz wspólnot mieszkaniowych, które posiadają od 3 do 7 lokali mieszkalnych. Beneficjentem programu jest gmina, której dotację przyznaje wojewódzki fundusz ochrony środowiska i gospodarki wodnej obejmujący swoim działaniem teren województwa, w którym jest ona zlokalizowana. Dla województwa wielkopolskiego jest to Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu. To gmina przeprowadza nabór wniosków dla beneficjentów końcowych, a po przeprowadzeniu naboru i ocenie wniosków o dofinansowanie, gmina zawiera umowy o dofinansowanie z beneficjentami końcowymi, czyli z osobą fizyczną posiadającą tytuł prawny wynikający z prawa własności lub ograniczonego prawa rzeczowego do lokalu mieszkalnego lub najemcą lokalu mieszkalnego stanowiącego własność gminy oraz wspólnotą mieszkaniową obejmującą od 3 do 7 lokali mieszkalnych.
Program Priorytetowy Ciepłe Mieszkanie oferuje szereg korzyści. Najważniejszą z nich jest wsparcie finansowe na wymianę nieefektywnych urządzeń grzewczych na paliwo stałe oraz poprawę efektywności energetycznej mieszkań przez ich docieplenie. Docieplenie jest kosztem kwalifikowanym w przypadku, gdy beneficjentem końcowym jest wspólnota mieszkaniowa. Osoby fizyczne oraz najemcy mogą otrzymać dofinansowanie na wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, pod warunkiem wymiany nieefektywnego źródła ciepła. Takie działania nie tylko pomogą obniżyć rachunki za ogrzewanie, ale także wpłyną pozytywnie na stan środowiska.
Program oferuje aż trzy poziomy dofinansowania, które zależne są od dochodów beneficjentów. Dla osób fizycznych kwoty dotacji sięgają nawet 41 tys. zł, a wspólnoty mieszkaniowe mogą otrzymać nawet do 375 tys. zł wsparcia. We wszystkich trzech progach warunkiem otrzymania wsparcia będzie zobowiązanie beneficjenta końcowego, że po zakończeniu realizacji inwestycji w mieszkaniu nie będą zainstalowane żadne źródła ciepła o klasie niższej niż 5 wg normy przenoszącej normę europejską EN 303-5.
Program „Ciepłe Mieszkanie” składa się z czterech części, z których pierwsze trzy są dedykowane osobom fizycznym. Poziomy dofinansowania zależą od dochodów beneficjentów:
Podstawowy poziom dofinansowania przy dochodach do 135 tys. zł rocznie – dotacja do 16,5 tys. zł, czyli 30% kosztów kwalifikowanych na jeden lokal mieszkalny, a w przypadku lokali z gmin najbardziej zanieczyszczonych (do 19 tys. zł).
Podwyższone dotacje przy dochodach do 1894 zł w gospodarstwie wieloosobowym lub do 2651 zł w jednoosobowym – dotacja do 27,5 tys. zł, czyli 60% kosztów kwalifikowanych lub 29,5 tys. zł (do 65 proc. kosztów), jeśli to lokal z listy gmin najbardziej zanieczyszczonych.
Najwyższe wsparcie przewidziane jest dla osób o niskich dochodach, do 1090 zł w gospodarstwie wieloosobowym lub do 1526 zł w jednoosobowym – aż 41 tys. zł, czyli 90% kosztów kwalifikowanych lub 43,9 tys. zł (95 % kosztów kwalifikowanych) dla budynków w miejscowości ujętej na liście najbardziej zanieczyszczonych gmin.
Czwarta część programu to nowa inicjatywa, która przeznaczona jest dla wspólnot mieszkaniowych obejmujących od 3 do 7 lokali mieszkalnych. Obejmuje różne opcje dotacji, każda do 60 procent kosztów kwalifikowanych:
Program Ciepłe Mieszkanie wspiera zastosowanie kotła gazowego kondensacyjnego, kotła na pellet drzewny o podwyższonym standardzie, ogrzewania elektrycznego, pompy ciepła powietrze/woda lub pompy ciepła powietrze/powietrze albo podłączenie lokalu do wspólnego efektywnego źródła ciepła (w tym do węzła cieplnego znajdującego się w budynku). Dodatkowo możliwe jest wykonanie instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, wymiana okien i drzwi, wykonanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Kosztem kwalifikowanym w programie jest także przygotowanie dokumentacji projektowej przedsięwzięcia.
Program obejmuje dofinansowanie różnych inwestycji w zależności od typu beneficjanta końcowego. Dla osób fizycznych dotacja może pokryć koszty demontażu nieefektywnych źródeł ciepła, zakup i montaż efektywnego źródła ciepła lub podłączenie do takiego źródła ciepła w budynku. Jeśli zostanie to wykonane, możliwe jest także sfinansowanie zakupu i montażu wentylacji mechanicznej, wykonanie stolarki okiennej i drzwiowej, a także przygotowanie niezbędnej dokumentacji projektowej.
W przypadku wspólnot mieszkaniowych dotacja może obejmować demontaż źródeł ciepła na paliwo stałe, zakup i montaż wspólnego źródła ciepła, nowej instalacji centralnego ogrzewania i/lub c.w.u., a także wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła czy mikroinstalacji fotowoltaicznej. Możliwe jest także ocieplenie przegród budowlanych, wymiana okien, drzwi oraz przygotowanie dokumentacji.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu zachęca gminy z województwa wielkopolskiego do przeprowadzenia badania potrzeb w zakresie poprawy energetyczności budynków wielorodzinnych oraz do składania wniosków w Programie Ciepłe Mieszkanie, co pozwoli ich mieszkańcom na oszczędność kosztów związanych z ogrzewaniem mieszkania, a także pozytywnie wpłynie na stan i jakość powietrza w naszym województwie.
